Als samurai Seibei Iguchi (Hiroyuki Sanada) zijn vrouw na een lang ziekbed verliest veranderd zijn leven totaal. Hij blijft samen met zijn twee jonge dochters en seniele moeder achter. Hij is dus in één klap alleen verantwoordelijk voor de zorg van drie mensen. Zonder enig mokken schikt hij zich in zijn lot. Steeds meer komt hij tot de ontdekking dat het allemaal zo slecht nog niet is. Hij had nooit verwacht dat het zien opgroeien van zijn kinderen zo'n voldoening zou geven. Ondanks dat hij het heel erg druk heeft is hij dus ook niet ongelukkig. Tijd om met zijn collega's op stap te gaan heeft hij niet. Na het werk haast hij zich dus ook snel naar huis en hierom wordt hij gekscherend de 'schemer samurai' genoemd. Er is dus ook niet echt iemand die hem begrijpt en hierdoor wordt hij steeds meer een buitenbeentje. Doordat hij zich zo bezig houdt met het verzorgen van anderen vergeet hij zichzelf nog wel eens. Zijn kleding is onverzorgd en om het erger te maken stinkt hij een uur in de wind. Zijn collega's klagen hier regelmatig over en als er hoog bezoek komt wordt hij er zelfs voor gestraft. Via een oude vriend komt hij in contact met Tomoe Linuma (Rie Miyazawa). Een vrouw die hij nog kent uit zijn jeugd en die net gescheiden is van haar man omdat diens handen veel te los zaten. Ze raken aan de praat en Tomoe Linuma vindt het erg prettig om bij Seibei Iguchi in de buurt te zijn. Maar echt een relatie wordt het niet, Seibei Iguchi vindt dat hij deze dame niets te bieden heeft. Tomoe Linuma houdt alleen stug vol en zodra hij naar zijn werk is helpt ze in zijn huishouden. Beide dochters raken erg gehecht aan Tomoe Linuma en vinden in haar een soort nieuwe moeder. Maar als haar ex-man in een dronken bui verhaal komt halen grijpt Seibei Iguchi in. De man wil eigenlijk een duel met zijn vriend maar Seibei Iguchi vraagt of hij zijn plaats in mag nemen. Een dag later vindt het duel plaats en de ex-man delft het onderspit. Alleen hiermee heeft Seibei Iguchi toch wel redelijk de aandacht getrokken. Iedereen in de clan is verbaasd over wat een goede zwaardvechter hij wel niet is. Als het een lange periode later slecht gaat met de clan wordt hij door de leiding op geroepen. Ze dwingen hem tot een duel met een van de beste vechters van de clan. Dit is precies wat hij niet wil, want dit leven probeerde hij achter zich te laten. Het enige probleem is alleen dat hij niet kan weigeren aangezien hij verplicht is zijn clan te gehoorzamen.

Tijdens het maken van 'The twilight samurai' waren de verwachtingen in Japan hoog gespannen. Nog nooit eerder werden er verhalen van Shuhei Fujisawa verfilmd. Voor regisseur Yoji Yamada pakt dit avontuur voortreffelijk uit, zijn film werd een enorm succes. Tijdens jaarlijkse Japanse academy werden er maar liefst elf van de twaalf filmprijzen gewonnen. Dat alleen al is een bijzondere prestatie, maar een ding is zeker 'The twilight samurai' is het ook zeker waard. Het verhaal wordt traag, maar op een bijzonder aangrijpende wijze verteld. Het gaat hoofdzakelijk om een vader, die meerdere malen zijn gezin moet verlaten met de kans nooit meer terug te komen. Ook de manier waarop hij met het verlies van zijn vrouw omgaat is erg belangrijk. Het is dus ook meer een drama dan een martial arts film. Toch zitten de korte gevechten die de film kent voortreffelijk in elkaar. Vooral het gevecht aan de rivier is zeker het terugspoelen waard. De bewegingen zijn namelijk snel en perfect getimed. De manier waarop de spanning opbouwt is zenuwslopend en erg realistisch. Maar verder als twee gevechten komen we niet. Toch vind ik dat de film in het martial arts genre thuis hoort. Dit is meer door hetgene waar de hoofdpersonage voorstaat, een held tegen wil en dank. Ondanks dat hij zoveel veel te verliezen heeft trekt hij toch telkens weer ten strijde om de eer van anderen te verdedigen of om zijn clan te dienen. Dat dit veel moed vereist mag duidelijk zijn.  Je hoofd moet leeg zijn voor een gevecht, als je dan met je gedachte bij je dochters bent, voorspeld dit niet veel goeds. Alles wordt op bijzonder realistische wijze weergegeven en er wordt dus niets geromantiseerd. Zelfs de omgevingen zijn zonder al te veel pracht en praal en er wordt duidelijk op details gelet. Gezien de 72-jarige leeftijd van de regisseur kan je dus met ekerheid zeggen dat hij een beeld neerzet van hoe het er in die tijd  aan toeging. Het verschil tussen arm en rijk is erg groot en het leven keihard. Natuurlijk is het acteerwerk van hoog niveau. Ondanks dat ik de taal niet versta komen de emoties bijzonder goed over. Opvallend is wel dat Hiroyuki Sanada, die ik alleen ken van zijn films uit de jaren tachtig, geen spat veranderd is. Natuurlijk hebben de jaren wat sporen op zijn gezicht nagelaten, maar hij is duidelijk terug te herkenen. Zijn spel is in de jaren ook enorm gerijpt en hij is uitgegroeid tot een voortreffelijk acteur. Voor mensen die eens wat meer willen weten over de gewone man achter de samurai is dit een enorme aanrader. Want het draait hier niet alleen om stoere mannen, maar ook om het gezinsleven en de allerdaagse problemen die dit met zich mee brengt. Rangen, standen en vooral de manier waarop de Japanners in die tijd nog meer als nu volgens strikte regels leefde staan centraal. Deze worden op een bijna documentaireachtige manier uit de doeken gedaan zonder dat het ten koste gaat van de sfeer. Kortom een prachtige verpakt stukje cultuur en menselijkheid waar je nog lang over na zal denken.

Copyright kungfufilms.nl (2004)